'മാൽകം എക്സ്' എന്ന സിനിമയെ ആസ്പദമാക്കി ഫിക്ർ സംഘടിപ്പിച്ച നിരൂപണ മത്സരത്തിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനം നേടിയ നിരൂപണം.

സ്പൈക്ക് ലീയുടെ “മാൽകം എക്സ്” അത്യന്തം മഹത്തരമായ ഒരു ജീവചരിത്ര സിനിമയാണ്. ഒരിടത്തരം ദുഃഖത്തിലേക്കും അധഃപതനമുണ്ടായ ഒരു ജീവിതത്തിന്റെ മുഴുവൻ വ്യാപ്തിയും ഈ സിനിമ സഞ്ചരിക്കുന്നു—തെരുവുകളിൽ കാറ്റടിച്ച ഒരു ബാല്യവും, ജയിലിന്റെ ഇരുണ്ട അറകളിൽ അടച്ചുപൂട്ടപ്പെട്ട യൗവനവും, തുടർന്ന് ആത്മസംസ്കരണം വഴി അതിജീവനവും. ഈ സിനിമ കാണുമ്പോൾ മനസ്സിലാവുന്നത്, നമ്മുടെ ജീവിതങ്ങൾ മാറ്റുന്നതിനുള്ള ശക്തി നമ്മിൽ തന്നെയുണ്ടെന്നാണ്. വിധി ഓരോ നിർണ്ണായക കാതലുകൾ നൽകുമ്പോഴും, അന്തിമ തീരുമാനങ്ങളെടുക്കേണ്ടത് നമ്മളാണ് എന്ന് ഈ ചിത്രത്തിലൂടെ ഓരോ വ്യക്തിയും മനസ്സിലാക്കുന്നു.

വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ആ മോചനം മറ്റൊരു രീതിയിലായി ഉണ്ടാക്കിയ ദൈവദാസനായി മാൽകം എക്സ് മാറുന്നുണ്ട്.

'മാൽകം ലിറ്റിൽ' ആയിട്ടായിരുന്നു മാൽകം എക്സ് ഈ ലോകത്തേക്ക് കാലെടുത്തുവെക്കുന്നത്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛൻ മാർക്കസ് ഗാർവിയുടെ ആശയങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിച്ച ഒരു ദൈവദാസനായിരുന്നു. ഗാർവിയുടെ വീക്ഷണത്തിൽ വെള്ളക്കാരായ അമേരിക്കക്കാർ കറുത്തവരെയും അവരുടെ സ്വപ്നങ്ങളെയും ഒരിക്കലും അംഗീകരിക്കില്ലെന്നും ആഫ്രിക്കയിലേക്കു മടങ്ങലാണ് അവർക്കുള്ള ഏക മോചനം എന്നുമായിരുന്നു ആ സന്ദേശം. വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം, ആ മോചനം മറ്റൊരു രീതിയിലായി ഉണ്ടാക്കിയ ദൈവദാസനായി മാൽകം എക്സ് മാറുന്നുണ്ട്. അനവധി വഴിത്തിരിവുകളും പരിവർത്തനങ്ങളുമാണ് അദ്ദേഹത്തെ രൂപപ്പെടുത്തിയിരുന്നത്.

മാൽകം ഒരു കൂട്ടിനകത്ത് കഴിയുന്ന പിഞ്ചു പക്ഷിയായി പല വീടുകളിലായി മാറി മാറി ജീവിതം മുന്നോട്ട് നീക്കി.

വംശീയ വിദ്വേഷകർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വീട് കത്തിച്ചപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ അച്ഛൻ വധിക്കപ്പെടുകയും, അമ്മ കുട്ടികളെ പോറ്റാനാകാതെ തകർന്നു പോവുകയും ചെയ്തു. ഇതുമൂലം, മാൽകം ഒരു കൂട്ടിനകത്ത് കഴിയുന്ന പിഞ്ചു പക്ഷിയായി പല വീടുകളിലായി മാറി മാറി ജീവിതം മുന്നോട്ട് നീക്കി.

മാൽക്കം എക്സ് - സിനിമയിൽ നിന്നുള്ള ദൃശ്യം.

ക്ലാസിലെ ഏറ്റവും മിടുക്കനായ വിദ്യാർത്ഥിയായിരുന്നെങ്കിലും, അവന്റെ ഭാവിയെ വെളിച്ചത്തിൽ നിന്ന് അകറ്റാൻ അധ്യാപകർ പോലും ശ്രമിച്ചു. “നിനക്ക് ഒരു നല്ല ഭാവി വരച്ച് സ്വപ്നം കാണേണ്ട ആവശ്യമില്ല, കൈയാൽ ചെയ്യാവുന്ന ജോലികൾ നോക്കുക” എന്നായിരുന്നു അവരുടെ ഉപദേശം. സ്വപ്നങ്ങൾ നിറഞ്ഞ വിദ്യാഭ്യാസ കാലങ്ങളിൽ നിന്ന് തെന്നിപ്പോയ മാൽക്കം, ആദ്യമായി ഒരു പുൾമാൻ പോർട്ടറായും, കള്ളപ്പണ കളിക്കാരനും, ചെറുകിട കുറ്റവാളിയുമായി മാറി.

സ്‌പൈക് ലീ - 'Malcolm X' ന്റെ സംവിധായകൻ.

1940-കളുടെ അവസാനഘട്ടത്തിൽ, “Detroit Red” എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന മാൽക്കം, വേഗമേറിയ ജീവിതത്തിൽ കുറ്റകൃത്യങ്ങളിലും വെള്ളക്കാരായ സ്ത്രീകളുമായുള്ള ബന്ധങ്ങളിലും സൗഖ്യ ജീവിതം തുടർന്നു. അവർക്കൊപ്പം നടത്തിയ മോഷണങ്ങൾക്കായി വർഷങ്ങളോളം ശിക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. പക്ഷെ, ആ ഇരുണ്ട അറകൾക്ക് പിന്നിലായിരുന്നു മാൽക്കം എക്സിന്റെ ജീവിതത്തിലെ ട്വിസ്റ്റ്. ഒരു പക്ഷെ ലോക ഘടന തന്നെ മാറ്റിമറിച്ച ട്വിസ്റ്റ്.

ഇലിജാ മുഹമ്മദ്‌

ഇലിജാ മുഹമ്മദ് നയിച്ച കറുത്ത മുസ്ലിം പ്രസ്ഥാനം അദ്ദേഹത്തെ ആകർഷിച്ചു. ജീവിതത്തിന്റെ ഉദ്ദേശ്യവും ആത്മാഭിമാനവും അവിടെ വെച്ചാണ് മാൽക്കം തിരിച്ചറിയുന്നത്.

ചിത്രം മുന്നോട്ടുപോകുന്നത് 'മാൽക്കം ലിറ്റിൽ' 'മാൽക്കം എക്സാ'യി പരിണമിച്ചു കൊണ്ടാണ്. തീക്ഷ്ണമായ തെരുവോരങ്ങളിൽ പ്രാസംഗികനായി, ഇലിജാ മുഹമ്മദ് നയിച്ച പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ നേതാവായും മാൽക്കം 'എക്സ്' പടർന്നു പന്തലിച്ചു.

മാർക്കസ് ഗാർവി

ഈ വ്യാപിച്ച വളർച്ചയുടെ ഏറ്റവും നിർണായക ഘടകമായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മക്കയിലേക്കുള്ള ഹജ്ജ് യാത്ര, വിവിധ വർണങ്ങളിലുള്ള ലോകാന്തര മുസ്ലിംകളിൽ നിന്ന് 'കറുത്ത വർഗക്കാരനായ മാൽക്കമിന് ലഭിച്ച സ്നേഹം'!! ലോക ക്രമത്തിൽ താൻ അറിഞ്ഞിട്ടില്ലാത്ത വാതിൽ തുറക്കപ്പെട്ട സന്തുഷ്ടതയിൽ മാൽക്കം തിരിച്ചു അമേരിക്കയിലേക്ക് മടങ്ങി.

ചിത്രം പുരോഗമിക്കുന്തോറും അതിന്റെ തീവ്രതയും ആഴവും വർദ്ധിക്കുന്നു. ആദ്യഘട്ടങ്ങൾ സാമാന്യജീവിതങ്ങളുടെ പ്രതിഫലനമെന്നു പോലെയാണെങ്കിൽ , പിന്നീട് ഒരു മഹത്തായ വ്യക്തിത്വം രൂപംകൊള്ളുന്നതിന്റെ ദൃശ്യസാക്ഷ്യമായി മാറുന്നു.

ഏർൾ ലിറ്റിൽ - മാൽക്കം എക്‌സിന്റെ പിതാവ്.

"Malcolm X" എന്ന സിനിമയിൽ ഞാൻ പ്രതീക്ഷിച്ചിരുന്നത് സ്പൈക്ക് ലീയുടെ വൈകാരികപരമായ ചിത്രീകരണം എന്നായിരുന്നു. എന്നാൽ, ഈ ചിത്രം ഒരു ആക്രമണമല്ല, മറിച്ച് ഒരു വിശദീകരണമാണ് എന്നാണ് നാം മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്. ഇതിലെ നീതി ഒരു വംശത്തെയും പുറത്താക്കിയിട്ടോ അവഗണിച്ചിട്ടോ ഇല്ല. മറിച്ച്, അതിന്റെ സന്ദേശം എല്ലായിടത്തും വ്യാപിച്ചു കിടക്കുന്നു. തങ്ങൾക്കെതിരെ വൈരാഗ്യം പുലർത്തുന്ന 'മാൽക്കം' എന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ ഈ സിനിമ കാണുന്ന വെള്ളക്കാരുടെ മുന്നിൽ ജീവിതാനുഭവങ്ങൾ കൊണ്ട് പരിണമിക്കപ്പെടുന്ന, പിന്നെ ധീര പോരാളി ആയി മാറിയ മാൽക്കം എക്സിനെയാണ് അവതരിക്കപ്പെട്ടിട്ടുള്ളത്.

Malcolm X - ഹജ്ജ് ചെയുന്ന സിനിമാ ദൃശ്യം.

സ്പൈക്ക് ലീ ഒരു പ്രഗൽഭ ചലച്ചിത്രകാരൻ മാത്രമല്ല, അമേരിക്കയുടെ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളോട് ഏറ്റവും നിർണായകമായി പ്രതികരിക്കുന്ന സാമൂഹ്യ പ്രവർത്തകൻ കൂടിയാണ്. അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സിനിമകൾ വംശീയത എന്ന പരുക്കൻ സത്യത്തെ നേരിടുന്നു. വികാരാധിപത്യത്തിനോ രാഷ്ട്രീയ ആരാചകത്വത്തിലോ അടിമപ്പെട്ടിട്ടില്ലാത്ത അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കഥാപാത്രങ്ങൾ പുതുലോകം ഭാവന ചെയ്യുന്ന ജീവിതങ്ങളാണ്.

കറുത്ത പ്രേക്ഷകരെ അനുമോദിക്കാനോ, വെള്ളക്കാരെ അപലപിക്കാനോ സ്പൈക് ലീ ശ്രമിക്കുന്നില്ല. മറിച്ച്, മനുഷ്യരെ അവരുടെ മുഴുവൻ സത്യസന്ധതയോടും വൈവിധ്യങ്ങളോടും കൂടിയവരായി അവതരിപ്പിക്കുകയും, പ്രേക്ഷകരോട് കുറച്ച് നേരത്തേക്ക് ആ ജീവിതങ്ങൾ അനുഭവിച്ച് കാണാൻ അഭ്യർത്ഥിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.